Το lockdown στην πανδημία φαίνεται να επιταχύνει τη γήρανση του εγκεφάλου των νεαρών κοριτσιών
Τα κορίτσια εφηβικής ηλικίας που αναγκάστηκαν να περάσουν μήνες κλεισμένα στα σπίτια τους λόγω των περιορισμών που επέβαλλε η πανδημία της COVID-19, παρουσίασαν πολύ ταχύτερη γήρανση του εγκεφάλου τους απ’ ό,τι τα αγόρια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Η έρευνα αυτή αποκαλύπτει εμφαντικά τη σημαντική διαφορά των κοριτσιών έναντι των αγοριών στις επιπτώσεις που είχε η πανδημία.
Ειδικότερα, όπως έδειξαν μαγνητικές τομογραφίες του εγκεφάλου τους, ο ρυθμός της εγκεφαλικής γήρανσης στα κορίτσια ήταν τριπλάσιος απ’ ό,τι στα αγόρια.
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα με βεβαιότητα τον αντίκτυπο αυτής της διαφοράς. Ανησυχούν όμως για τις δυνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία τους και στην ικανότητα μάθησης.
«Μας εξέπληξαν δυσάρεστα τα στοιχεία μας, αυτή η τόσο δραματική διαφορά», δήλωσε η επιβλέπουσα ερευνήτρια Dr. Patricia Kuhl, καθηγήτρια Επιστημών Ομιλίας & Ακοής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.
Η νέα μελέτη βασίσθηκε στις μαγνητικές τομογραφίες 160 παιδιών και εφήβων, ηλικίας 9-17 ετών το 2018. Οι ερευνητές τις χρησιμοποίησαν για να δημιουργήσουν ένα μοντέλο στο οποίο θα μελετούσαν πως λεπταίνει ο φλοιός του εγκεφάλου στα σχολικά χρόνια.
Η λέπτυνση του εγκεφαλικού φλοιού είναι έως ένα βαθμό φυσιολογική. Αποτελεί σημαντικό τμήμα της ωρίμανσης του εγκεφάλου και της εξειδίκευσής του κατά την εφηβεία.
Το 2021 και το 2022, μετά τα lockdown που είχε επιβάλλει η COVID-19, οι ερευνητές υπέβαλλαν εκ νέου σε μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου όσους ανηλίκους ήταν πια 12-16 ετών.
Όπως διαπίστωσαν, σε σύγκριση με την κατάστασή του πριν την πανδημία, ο εγκεφαλικός φλοιός παρουσίαζε επιταχυμένη λέπτυνση:
- Σε μία περιοχή του στα αγόρια.
- Σε 30 περιοχές του στα κορίτσια.
Η λέπτυνση παρατηρήθηκε και στα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου. Ειδικά στα κορίτσια, σημεία λέπτυνσης υπήρχαν σε όλους τους λοβούς του οργάνου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που μελέτη συσχετίζει τους περιορισμούς της COVID-19 με πρόωρη γήρανση του εγκεφάλου. Ωστόσο η νέα μελέτη είναι η πρώτη που δείχνει τόσο μεγάλη διαφορά, γράφουν οι ερευνητές στην επιστημονική επιθεώρηση “PNAS”.
Υπολογίζουν επίσης ότι οι διαφορές που είδαν στον εγκεφαλικό φλοιό αντιστοιχούν με πρόωρη γήρανση του εγκεφάλου:
- Κατά 4,2 χρόνια στα κορίτσια.
- Κατά 1,4 χρόνο στα αγόρια.
Διαφορετικές περιοχές
Και στα δύο φύλα η αυξημένη γήρανση εντοπίστηκε σε μία περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την όραση και την οπτική επεξεργασία των προσώπων. Στα κορίτσια, όμως, οι αλλαγές του εγκεφάλου ήταν εκτεταμένες. Αφορούσαν μεταξύ άλλων περιοχές του που παίζουν ρόλο:
- Στην επεξεργασία των συναισθημάτων.
- Στην ερμηνεία των εκφράσεων του προσώπου.
- Στην κατανόηση της γλώσσας.
Όλες αυτές οι δεξιότητες παίζουν ρόλο στην κοινωνική γνώση και επικοινωνία, λένε οι ερευνητές. Και εκτιμούν πως τα κορίτσια επηρεάστηκαν σε αυτές, διότι είναι πιο εξωστρεφή και έχουν περισσότερη ανάγκη τις κοινωνικές συναναστροφές για την υγεία και την ευεξία τους.
Πηγή: https://www.pnas.org/doi/full/10.1073/pnas.2403200121
Επιμέλεια: Γιώργος Σακκάς
GR-NON-01285