H κορτιζόνη μπορεί να σχετίζεται με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2

16/09/2024

Οι ασθενείς που λαμβάνουν γλυκοκορτικοειδή φάρμακα μπορεί να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για  εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, προειδοποιούν Βρετανοί επιστήμονες. Μάλιστα ο κίνδυνος αυτός παρατηρείται ακόμα και όταν η λήψη των φαρμάκων αυτών δεν είναι μακροχρόνια.

Τα φάρμακα αυτά, όπως είναι η πλήρης ονομασία τους (ή κορτιζόνη, όπως συνηθίζουμε να τα αποκαλούμε) καταπολεμούν τη φλεγμονή και χρησιμοποιούνται για να αντιμετωπίσουν πλήθος φλεγμονωδών και αυτοάνοσων παθήσεων όπως είναι:

• Το άσθμα
• Η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Ορισμένοι τύπου καρκίνου κ.α.

Αν και τα στεροειδή είναι πολύ αποτελεσματικά στη μείωση της φλεγμονής, έχουν πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται η αύξηση των επιπέδων γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα και η ανάπτυξη διαβήτη.

Αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί σε όσους λαμβάνουν στεροειδή σε μορφή δισκίων ή ενέσεων. Αντιθέτως είναι λιγότερο πιθανό με τις κρέμες, τα κολλύρια και τα εισπνεόμενα φάρμακα.

Σε νέα μελέτη, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης θέλησαν να εξετάσουν πόσο συχνά αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2 ασθενείς που εισάγονται για κάποιο λόγο στο νοσοκομείο και χρειάζονται θεραπεία με κορτιζόνη. Τα στεροειδή τους είχαν χορηγηθεί από το στόμα (δισκία) ή με έγχυση (ενέσεις και ενδοφλέβια έγχυση).

Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη (EASD 2024).

Όπως είπε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Rajna Golubic, λέκτορας Διαβητολογίας & Ενδοκρινολογίας στην Οξφόρδη, στη μελέτη εισήχθησαν 451.606 εθελοντές. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 52 έτη. Το 55% ήταν γυναίκες. Όλοι τους είχαν κάνει εισαγωγή στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία της Οξφόρδης μεταξύ 2013 και 2023.

Κατά την έναρξη της μελέτης κανένας ασθενής δεν έπασχε από σακχαρώδη διαβήτη. Κανένας δεν έπαιρνε επίσης συστηματικά στεροειδή, δηλαδή από το στόμα ή με ένεση.

Οι 17.258 από τους συμμετέχοντες (ποσοστό 3,8%) χρειάσθηκαν συστηματικά στεροειδή στη διάρκεια της νοσηλείας τους. Πήραν λ.χ. πρεδνιζολόνη, υδροκορτιζόνη, δεξαμεθαζόνη ή άλλα αντίστοιχα φάρμακα. Οι κυριότερες αιτίες για τη λήψη τους ήταν:

• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Φλεγμονώδη νοσήματα
• Λοιμώξεις

Τα ευρήματα

Από αυτούς τους ασθενείς, οι 316 (ποσοστό 1,8%) ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 2 ενώ ακόμα νοσηλεύονταν στο νοσοκομείο. Το ποσοστό αυτό είναι υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο των ασθενών που εκδήλωσαν διαβήτη αλλά χωρίς να παίρνουν κορτιζόνη (ήταν 0,8%).

Μάλιστα η διαφορά αυτή παρατηρήθηκε σε μικρή διάρκεια λήψης των φαρμάκων. Και αυτό διότι οι ασθενείς τυπικά παρέμεναν στο νοσοκομείο για λιγότερο από μία εβδομάδα.

Περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων έδειξε πως, όταν λαμβανόταν υπ’ όψιν το φύλο και η ηλικία των ασθενών, ο κίνδυνος να αναπτυχθεί διαβήτης τύπου 2 ήταν 2,6 φορές υψηλότερος στους ασθενείς που έπαιρναν στεροειδή.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι ασθενείς χρειάζονται προσεκτική παρακολούθηση όταν παίρνουν τα συγκεκριμένα φάρμακα. Επομένως γιατροί και ασθενείς πρέπει να έχουν το νου τους, είπε η Dr. Golubic.

Πηγή: https://www.eurekalert.org/news-releases/1056953

Επιμέλεια: Γιώργος Σακκάς

GR-NON-01285